Extra informatie Olmenstaete
Olmenstaete informatie:
Een gebouw dat 80 jaar meekan en 100% recyclebaar is door life cycle costs:
Voor de realisering van een gebouw voor intensieve zorg van Forint in Zuidlaren werd de eis gesteld om verplicht te kijken naar de documentaire ‘Van afval tot voedsel’. Een niet gebruikelijke eis voor deelname aan een bouwteam. Toch was dit precies wat Richard Nuismer van Lentis Vastgoed voorschreef, voor hij in zee ging met het bouwteam van aannemer Simon Benus bv en architectenbureau Artès. Realiseerbaar door niet alleen naar de investeringskosten te kijken, maar ook door rekening te houden met de exploitatiekosten (‘life cycle costs’).
Het VPRO programma uit 2007 heeft de kijk op bouwen van Nuismer voorgoed veranderd. Zijn streven was om binnen het bestaande budget een cradle to cradle gebouw neer te zetten. Simon Benus Bouw bv wilde graag meegaan in dit duurzaamheidsverhaal.
Healing environment:
Uitgangspunt voor het nieuwe gebouw van Forint, een onderkomen voor 24 cliënten voor gestructureerde langdurige behandeling in Zuidlaren, was een goed binnenklimaat voor cliënten en medewerkers. Niet alleen mochten er geen giftige emissies in de lucht komen, maar ook de daglichttoetreding en behaaglijkheid moesten perfect in orde zijn: een ‘healing environment’, bij wijze van spreken. De uitdaging was om hierbij ook rekening te houden met het ‘buitenklimaat’ door een duurzaam gebouw neer te zetten dat minstens 80 jaar mee kon gaan en na gebruik weer 100% recyclebaar zou zijn. ‘Direct goed doen, in plaats van minder slecht’, dat was het credo van Nuismer.
Zo weinig mogelijk fossiel:
Om zo weinig mogelijk fossiele brandstoffen te gebruiken zijn een warmtepomp en zonnepanelen geplaatst. Ook de warmtapwatervoorziening maakt gebruik van zonnecollectoren. In de winter kan dit worden aangevuld met restwarmte van het warmtenet dat al op het terrein aanwezig is. Voor de verlichting wordt gebruik gemaakt van ledverlichting. Deze kan overdag op halve kracht branden. Energie hiervoor wordt ook opgewekt uit zonnepanelen. Er wordt volgens projectarchitect Steven Schaalma zoveel energie gewonnen dat er ook energie aan het energienet geleverd kan worden.
Life cycle costs:
‘Door niet alleen rekening te houden met de investerings-, maar ook met de exploitatiekosten (‘life cycle costs’ ) kon meer budget voor de bouw worden vrijgemaakt’, legt Nuismer uit. ‘We hielden rekening met flexibiliteit en aanpasbaarheid van het gebouw, zodat het pand, indien nodig, tijdens de verbruiksperiode om de 20 jaar verbouwd zou kunnen worden. Het is een resultaatgericht gebouw waarin gebruiksvriendelijke techniek zorgt voor gemakkelijke bedienbaarheid voor cliënten en personeel. We monitoren en analyseren de verbruiksgegevens, zodat dit proces goed inzichtelijk blijft.’
Vrije indeelbaarheid:
‘Het is een heel goed, functioneel doordacht gebouw’, zegt Bert Jongsma van Simon Benus Bouw bv. ‘Dit komt tot uitdrukking in constructie en uitvoering. Aan de buitenzijde ziet het gebouw er zeer traditioneel uit, omdat het deel uitmaakt van een beschermd dorpsgezicht, maar aan de binnenzijde is het compleet vrij indeelbaar,’ vertelt Nuismer.
Door gebruik te maken van een staalconstructie kan in de toekomst de plattegrond eenvoudig aangepast worden. De meerprijs ervan verdiende zich terug in een kortere bouwtijd.
Doordachte duurzaamheid:
Jongsma: ‘Over alles moest goed nagedacht worden. Doordat gebouwd werd tijdens slechte weersomstandigheden was het de kunst om in plaats van houtskeletbouw een goed alternatief te vinden dat paste in het cradle to cradle concept. Er werd om die reden gekozen voor gasbetonblokken. Ze zijn voor 100% recyclebaar en arbotechnisch goed hanteerbaar op de bouw. In de palenfundatie werd extra gerecycled granulaat gebruikt. Als dakpan werd gekozen voor een variant zonder kleur en glazuur en voor de isolatie werd gebruik gemaakt van volledig recyclebare isolatie van Isover®.’
Nuismer: ‘Toen we bij de materiaalkeuze van de buitenkozijnen alles bij elkaar optelden, kwamen we erachter dat de keuze voor aluminium de beste was. Wij moeten ook rekening houden met het feit dat het plaatsen van steigers voor onderhoud van het schilderwerk een grote belasting voor onze cliënten is. Alraf bv uit Ter Apel was in staat om ons cradle to cradle kozijnen te leveren.’
Concessies:
Er werden verschillende concessies gedaan. Jongsma: ‘Er werd niet gekozen voor alternatieve glassoorten. Het kostenplaatje was te hoog. Bij het binnenschilderwerk bleek dat functionaliteit en duurzaamheid botsten.’ Nuismer: ’We kwamen tot de conclusie dat natuurverven niet passen bij onze doelgroep. Er was te veel kans op beschadiging. Milieuvriendelijke verfsoorten op basis van lijnolie zijn zwakker dan de traditionele varianten en konden dus niet toegepast worden.’
Jongsma: ‘Ondanks dat er vaart zat in het bouwproces, was de sfeer plezierig. Er werden door de opdrachtgever vlot beslissingen genomen.’ Nuismer: ‘Bij dit project ging het om respect voor elkaar en kennisdeling voor een goed resultaat. Omdat er veel tijd en energie is gestoken in het oplossen van knelpunten, zit er veel meer kennis in het eindproduct.’
Het complex is gelegen op het bosrijke Dennenoordterrein, waarbij de architectuur aansluit bij de stijl die van oudsher aanwezig is op het terrein. In 2011 ging de eerste paal de grond in en in september 2012 is het officieel in gebruik genomen.
Richard Nuismer: ‘een cradle to cradle gebouw met life cycle costs’ Bert Jongsma: ‘Een plezier en snel bouwproces’
(Bron: BouwinfoNet)